In “Vrijheid. Maar voor wie?” gaat elke auteur op zoek naar een antwoord op die vraag. We evaren alle dagen aan de lijve hoe de neoliberale samenleving onze vrijheid uitholt. Vrijheid wordt alleen nog getolereerd als vrijblijvendheid. Dit heeft gevolgen voor de wijze waarop onze maatschappij wordt georganiseerd. Kwesties als het milieu, de kwaliteit van leven en de crisis waarin onze economie verkeert, worden benaderd in de naïeve veronderstelling dat de oplossing in vooruitgang ligt. Ondertussen morrelen we wat in de marge en houden we onszelf zoet met zaken als afvalscheiding, de bonuscultuur en de kenniseconomie. Weinigen geloven werkelijk dat wij zelf in staat zijn het systeem van onze maatschappij te veranderen.
Aan de hand van een onderzoek naar de huidige stand van zaken in de politiek, de media, de economie en de cultuur, wordt in dit boek het testament van het (neo)liberalisme opgemaakt. Tevens formuleert de bundel alternatieven om deze doctrine van vrijblijvendheid te doorbreken.
In zijn bijdrage “Help me. Ik ben vrij.” formuleert de Nederlandse SP-politicus Ronald van Raak drie invalshoeken van waaruit links moet vertrekken om vrijheid in een sociaal politiek project te kaderen. Vrijheid is immers een ideologische keuze en gaan niet samen met armoede. Mensen die ziek zijn, werkloos raken of ouder worden, vrezen voor hun vrijheid als de voorzieningen waarvan zij afhankelijk zijn verdwijnen. De verzorgingsstaat is geen overbodige luxe, zoals rechts ons wil doen geloven. Linkse politici kunnen en mogen die kijk op de politiek niet overnemen. Dat zijn we onszelf verplicht.
Vandaar:
- Vrijheid is niet het begin maar het eindpunt van de politiek.
- Samenleven gaat niet via de markt maar via de politiek.
- Mensen willen geen keuzevrijheid maar zeggenschap: ze willen niet gereduceerd worden tot “consument” maar willen burger zijn, die verantwoordelijkheid neemt voor de samenleving.
Dirk Lagast 